İbadet etmek için bir araç olarak kullanılan tespih, çekilen zikrin sayısını bilmek amacıyla ipe dizilmiş olan boncuklardır. Zikrin eksik veya fazla yapılmasının münasip olmayacağı fikrinden haraketle türlü malzemelerle sayı belirlemeye çalışırken tespih fikrinin doğduğu düşünülür. Tespih genelde 33 ya da katlarında boncuk ya da farklı bir malzemenin ipe dizilmesi ile oluşturulur. Elbette tane sayıları farklı olan tesbihler de yapılabilir: 99, 500, 1000 ve çok rastlanmasa da 5000 taneli tespihler bunlara örnek gösterilebilir.
Tespihi oluşturan bölümlere tane, 33’lük kısımları ayıran ve diğerlerinden farklı olan taneye nişâne, iki ucu birleştirn daha uzun taneye imame ya da kimi zamanlarda tepelik ve püskül denir. Tanelerin özellikle benzeri materyalden ve birbirlerine yakın ebatlarda olmasına özen gösterilir. Tespih yapımında çekirdek, kehribar, firuze, akik, onik, lapis gibi mineraller; hayvansal olarak da diş, kemik ve boynuz, inci, sedef ve mercan benzeri değerli ya da yarı-değerli taşlar tercih edilir. Üstelik ardıç, gül, sakız, abanoz, şimşir ve sandal ağaçlarından da taneler yapılabilir. Osmanlılarda 17. yüzyıldan itibaren bir tür sanat olarak görülmüş olan tespihçilik alanında yalnızca malzemenin kalitesiyle değil, tane üstüne kazıma, kakma, ajur, oyma tekniklerinde uygulanan süslemelerle de tespihe sanatsal kıymet kazandırılır. Lüle taşı ve oltu taşı gibi özel taşların da tespih yapımında bezenerek sıklıkla kullanıldığı görülür.
