12 Şubat 1934 tarihinde Reşadiye/Tokat’ta dünyaya gelen Nurhan Atasoy araştırmacı yazar, akademisyen ve sanat tarihi profesörüdür. Türkiye’de ve dünyada Sanat Tarihi alanında birçok çalışma yürütmüş olan Atasoy, sahip olduğu bilgiyi en verimli şekilde kullanmış ve her gününün büyük bölümünü araştırmalarına ayırmıştır. Öğrencileri ve çalışma arkadaşları için sürekli bir paylaşımcı olmuş dahası, sanat tarihinin pek çok alanında sonu gelmeyen bir merak ve ilgiyle bu bilgi aktarımını sağlamaya özel önem gösterir.
Nurhan Atasoy eğitimli bir aileye sahiptir: Büyükbabası Prof. Dr. Ali Rıza Atasoy Şam-Beyrut Türk Tıbbiye Mektebi’nde deri hastalıkları alanında 16 yıl boyunca profesör olarak bulunmuş, ardından çalışmalarını İstanbul’da sürdürmüştür. Önce ziraat, sonra Eczacılık Mektebini bitirmiş olan babası Cemal Atasoy’un Beyoğlu’nda Yüksekkaldırım’daki eczanesi İstanbul’da en bilinen eczaneler arasında bulunur.
1953 yılındaAtatürk Kız Lisesi’nden mezun olan Atasoy, 1958 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Estetik ve Sanat Tarihi Bölüm’nden mezun olmasının ardından bölüme asistan olarak devam etmiştir. 1962’de tamamladığı doktora tezinin konusu Nakkaş Osman’ın Eserleri’dir. 1964’te 21. Uluslararası Sanat Tarihi Kongresi için davet alan Atasoy, aynı yıl Londra’ya gider ve Pitman School of English’ten 1 yıl boyunca eğitim alır. 1967 yılında Topkapı Müzesi’nde Bulunan Dört Minyatürlü Albüm konusu ile ilgili tezi aracılığıyla İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Estetik ve Sanat Tarihi Kürsüsü’nde doçent olmaya hak kazanır. Nitekim 1972 yılına gelindiğinde sanat tarihçi, aynı kürsüde Sanat Tarihi Profesörü olarak göreve başlar.
Atasoy, Türkiye’de yoğun bir şekilde devam eden vazifesinin yanında 1975-76 ders döneminde Kahire ve DGSA Mimarlık Yüksekokulu’nda dersler vermiştir.
1982-83 döneminde ise Avrupa Konseyi Sanat Sergileri’nden oluşan Anadolu Medeniyetleri Sergisi’nde Organizasyon Komitesi Başkanlığı’nı alarak o vakte kadar ülkemizde gerçekleşen en kapsamı geniş serginin yapılmasına ön ayak olmuştur. 1984-85 senelerinde Fullbright Bursu’nu alarak New York’ta araştırmalar yapmıştır. 1985-1993 yılları arasındaki süreçte İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi ve Arkeoloji Bölümü Başkanı; 1985-1993 yıllarında İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Araştırma Merkezi Müdürü; 1985-1997 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Güzel Sanatlar Bölümü Başkanı olarak görevlendirilmişken; 1992 yılında gelindiğinde Amerika Birleşik Devletleri’nin Los Angeles ve Memphis şehirlerinde The Splendor of Ottoman Sultans Sergisi’ni düzenlemiştir.
1987-1993 yıllarında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanlığı’nda yer alan Atasoy, 1997 senesinde kurumdan emekli olmuştur. 1991-94 yıllarında Maltepe Üniversitesi’nin kurulmasına eşlik etmiş; kurumda Rektör Yardımcısı ve Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak görev almıştır. Sabancı Üniversitesi İstanbul Tarihi Kaynakları’ndan Şer’iyye Sicilleri: Halil İnalcık Projesi Bilim Kurulu Başkanlığı görevlerini de üstlenmiş olan Sanat Tarihi Uzmanı Nurhan Atasoy, 2007 yılından itibaren Turkish Cultural Foundation kurumunda Bilimsel Danışmanlık görevini sürdürür. 2012 senesinde Habertürk TV kanalında Erhan Afyoncu ve Murat Bardakçı ile beraber sundukları Tarihin Arka Odası programı 2020 yılında sona ermiştir.
Tüm bunların yanı sıra Atasoy’un vaktinin önemli bölümünü vakfettiği kitap çalışmaları arasında Oxford Üniversitesi sanat tarihi profesörlerinden olan Julian Raby ile beraber yazılan İznik Seramikleri kitabı 1989 yılında Londra’da basılmış ve ek olarak Fransızca ve Japonca baskıları da hazırlanmıştır. Atasoy’un en önem verilen çalışmalarından bir diğeri ise Osmanlı’nın klasik dönemindeki kumaşları ele aldığı yapıttır. Yine yakın zamanda yayınlanan diğer kitapları içinde Osmanlı Kültürü’nün Batı Avrupa’daki yansımaları, İbrahim Paşa Sarayı (ilaveleriyle) Çiçeklerin Nakkaşı: Karamemi, Sultans… Onun eserlerinin en kıymetli özelliği ise Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki farklı dilde yayınlanmış olmalarıdır.
Kitaplar
- Türk Minyatür Sanatı Bibliyografyası, İstanbul: 1972.
- İbrahim Paşa Sarayı (Ibrahim Pasa Palace), İstanbul: 1972.
- Turkish Miniature Painting, (Filiz Çağman ile), İstanbul: 1974.
- 17. Ve 18. yüzyıllarda Avrupa Sanatı, İstanbul: 1976 (2. Baskı, 1986).
- UNESCO’s 14th Travelling Exhibition of Reproductions of Works of Art, Paris: 1984 (with A. Bahnassi and M.Rogers).
- Osmanlı Kıyafetleri, Fenerci Mehmet Albümü, İstanbul: 1986 (Mithat Perin ile)
- İznik: Ottoman Pottery of Turkey, London: 1989 (English, French and Japanese editions, with Julian Raby).
- The Art of İslam, UNESCO Collection of Representative Works; Art Albüm Series, Paris, 1990 (with A. Bahnassi and M. Rogers) (and French edition).
- Splendors of the Ottoman Sultans/Memphis TN: 1992.
- Atatürk ve İstanbul Üniversitesi, İstanbul: 1993.
- Surname-i Hümayun; Imperial Celebiration, İstanbul: 1997 (aldo English edition).
- Otağ-ı Hümayun; Imperial Ottoman Tents, İstanbul: 1997 (also English edition).
- Derviş Çeyizi: Türkiye’de Tarikat Giyim/Kuşam Tarihi, İstanbul: 2000.
- Otağ-ı Humayun: Ottoman Tents, Topkapı Palace Museum Imperial Stables; 22 November 2000 – May 2001, İstanbul: 2001 (exhibition catalogue) (also Turkish edition).
- Ipek, The Cresent and the Rose; The Art of Ottoman Silk Weaving, London, 2001 (with W. Denny, L. Mackie, H. Tezcan) (also Turkish edition).
- Harem, İstanbul: 2001.
- A Garden for the Sultan, İstanbul: 2002 (also Turkish edition).
- From Count Ostrogog to Rahmi M. Koc; The Story of a Yali on the Bosphorus, İstanbul: 2004 (also Turkish edition)
- Derviş Çeyizi: Türkiye’de Tarikat Giyim/Kuşam Tarihi, İstanbul, 2005 (2. Baskı).
- Osmanlı Bahçeleri ve Hasbahçeler, İstanbul: 2005.
- Souvenier of İstanbul, İstanbul: 2007.
- Harem, İstanbul: 2011 (also Turkish edition).
- A Garden for the Sultan; Gardens and Flowers in the Ottoman Culture, İstanbul, 2011 (also Turkish edition).
- Impressions of Ottoman Culture in Europe, İstanbul, 2012 /Lale Uluç ile) ( also Turkish edition).
- İbrahim Paşa Sarayı, Ankara: 2012.
- Portraits and Caftans of the Ottoman Sultans; New York, 2012.
Aldığı Bazı Ödüller
- Avrupa Konseyi tarafından, Pro Merito Madalyası, 1984.
- Kütahya Belediyesi tarafından, Osmanlı çini ve seramik alanında gösterdiği üstün performansa karşılık, 1986.
- TÜRSAB tarafından Türk sanatına hizmette gösterdiği üstün performansa karşılık, 1989.
- İznik Belediyesi tarafından İznik seramikleri alanında yaptığı çalışmalara karşılık, 1989.
- Memphis Belediyesi (ABD) tarafından onursal hemşirelik, 1989.
- ECO (Economic Cooperation Organization) tarafından güzzel snaatlar alanında gösterdiği üstün performansa karşılık, 1992 yılı için madalya ve para ödülü, 1993.
- TC Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından arkeoloji ve Türkiye müze araştırmalarında gösterdiği üstün performansa karşılık, 1993.
- Alman Arkeoloji Enstitüsü tarafından Institutum Archaeologicum Germanicum Ödülü, 1994.
- ABD Tekstil Derneği (Textile Society of America) tarafından Otag-i Humayun, Imperial Ottoman Tents kitabının Yılın Kitabı seçilmesi ve para ödülü, 2000.
- Harvard Üniversitesi Dumbarton Oaks Enstitüsü Peyzaj Bölümü tarafından senior fellowship, 2004.
- TC tarafından Devlet Üstün Hizmet Ödülü, 2006.
